Roken & Alcohol
Er is geen enkele leefstijl verbetering waarbij je zo snel zo veel gezondheidswinst kan boeken als door te stoppen met roken. Stoppen met roken is misschien niet makkelijk en er zijn meestal een aantal pogingen voor nodig. Alle pogingen zijn een succes, omdat ze jou zullen leiden naar de verandering die je wilt bereiken namelijk: een leven zonder sigaretten.
Video: De confrontatie
Youtube inhoud kan niet getoond worden met je huidige cookie-instellingen. Selecteer "Toestemmen & tonen" om de inhoud te zien en de Youtube cookie-instellingen te accepteren. Meer info kun je lezen in onze [Privacyverklaring](/privacyverklaring/. Je kunt je altijd weer afmelden via je [cookie-instellingen] /cookie-instellingen/.
les 1: Waarom rook je eigenlijk?
Iedere roker heeft al ontelbare keren gehoord waarom hij zou moeten stoppen met roken. Dat is omdat:
1. Het veel geld kost
2. Slecht is voor je gezondheid
3. Het steeds meer wordt gezien als ongewenst gedrag.
Vergeet deze argumenten dus maar. Over de nadelen van roken weet je al genoeg en als deze redenen voor jou belangrijk genoeg zouden zijn was je al gestopt.
Ik zou graag het antwoord willen weten op de vraag:
Waarom rook je juist wel? Schrijf de antwoorden op voordat u verder gaat met lezen.
Mogelijk is één van de antwoorden:
Om te ontspannen als je stress hebt.
Misschien ook wel:
Om te genieten als je juist geen stress hebt.
Kun je verklaren hoe het mogelijk is dat een sigaret je helpt met ontspannen terwijl je juist ook behoefte hebt aan een sigaret terwijl je ontspannen bent?
Is het antwoord misschien dat een sigaret ervoor zorgt dat je je beter kunt concentreren als je druk bezig bent?
Maar is het ook niet zo dat je juist een sigaret opsteekt op momenten dat je jezelf verveelt of niets te doen hebt? Wat doet een sigaret dan tegen stress of tegen verveling want dit zijn toch gemoedstoestanden?
Nog een mogelijk antwoord.
Geniet je van een sigaret omdat deze lekker is? Als dit waar is, stel je dan eens voor dat je eigen merk er meer niet is. Zou je dan een ander merk dat niet lekker is laten liggen? Als je alleen maar rookt omdat het lekker is en je wilt stoppen, stop er dan eens een week mee.
Het feit is dat het rokers eigenlijk niets uitmaakt wat ze roken omdat de smaak niets uitmaakt. Sigaretten zijn niet lekker en dat is juist de valkuil bij je eerste sigaret die je rookte. Je dacht dat je nooit aan iets verslaaft zou kunnen raken wat zo vies smaakt en waarvan je moest hoesten en waarvan je duizelig werd. Stond je toen maar stil bij het feit dat je werd veroordeeld om iedere dag, de hele dag en de rest van je leven sigaretten te moeten roken.
Misschien wist je toen nog niet hoe schadelijk het was. Nu nog steeds niet? Stel je hebt het er voor over om (veel) voor je sigaretten te betalen en geeft niets om de sociale druk van niet rokers, zou je dan je kinderen adviseren om te gaan roken?
Dus nogmaals de vraag, waarom rook je eigenlijk?
Video Waarom is roken zo verslavend?
Youtube inhoud kan niet getoond worden met je huidige cookie-instellingen. Selecteer "Toestemmen & tonen" om de inhoud te zien en de Youtube cookie-instellingen te accepteren. Meer info kun je lezen in onze [Privacyverklaring](/privacyverklaring/. Je kunt je altijd weer afmelden via je [cookie-instellingen] /cookie-instellingen/.
les 2: Waarom rook je wel, de feiten.
De harde waarheid is natuurlijk dat sigaretten niets voor je doen. Ze zorgen niet echt voor ontspanning, doen niets tegen verveling of helpen tegen stress. Het genot dat een roker heeft is een poging om terug te keren naar een staat van kalmte, rust en vertrouwen waarin zijn lichaam zich bevindt als de ontwenningsverschijnselen weer zijn gedempt door de nicotine.
De echte oorzaken dat je rookt zijn:
1. Chemisch: om ontwenningsverschijnselen van de nicotine op te heffen.
2. Psychisch: de angst voor de leegte als je niet meer rookt. Dat je iets wordt ontnomen en dat het leven nooit meer hetzelfde zal zijn.
Tijdens individuele coaching stellen we vast dat veranderingen in leefstijl zoals het stoppen met roken wordt tegengewerkt door persoonskenmerken die diep in ons psychologisch systeem zijn verankerd. We hebben het dan over elementen zoals overtuigingen, angst voor veranderingen, weinig zelfvertrouwen of een overmatige behoefte aan controle. Helaas kunnen we deze persoonskenmerken niet in een online omgeving vaststellen. Je zult aan moeten nemen dat psychische componenten hier onderdeel van uit maken en bij iedereen in min of meerdere mate aanwezig zullen zijn. Ze hoeven echter nooit bepalend te zijn om het stoppen met roken te belemmeren mits goed onderzocht en behandeld.
Nicotine.
Nicotine is een snelwerkend giftig stofje. Na het roken van een sigaret daalt het nicotine gehalte in het bloed snel weer naar ongeveer 50% binnen 30 minuten. Na een uur is er nog 25% van de opgenomen nicotine aanwezig. Daarom roken veel mensen ongeveer 20 sigaretten per dag. Zo blijft het nicotine gehalte in het bloed op een constant niveau.
De angst voor ontwenningsverschijnselen is voor een roker vaak de oorzaak om niet te stoppen. In werkelijkheid is er vooral een psychische oorzaak namelijk de straf van het iets ontnemen. We zijn als mens altijd op zoek naar hedonisch geluk (blijven roken) en vermijden van een straf (stoppen met roken).
De gevreesde ontwenningsverschijnselen vallen in de praktijk vaak erg mee. Nicotine verslaafden bestaan eigenlijk niet. Het is dus relatief makkelijk om van deze chemische verslaving af te komen. Dit is dus tegenstrijdig aan wat altijd wordt gezegd.
Anders is dit voor psychische componenten. Door te stoppen ontstaat vaak een leeg en rusteloos gevoel, een gevoel dat er iets ontbreekt. Vaak denken rokers dat het iets met hun handen te maken heeft. Als dit langer duurt wordt een roker nerveus, onzeker of zelfs geagiteerd. Hij of zij verliest zijn vertrouwen en raakt geprikkeld. Dit is ongeveer hetzelfde als bij honger.
Roken moet je leren want je eerste sigaret was niet lekker. Je moet leren om rook te inhaleren zonder te hoesten. Dit hoesten is een evolutionaire beschermingsreactie van je lichaam tegen het binnenkomen van schadelijke stoffen. Blaas maar eens rook in het gezicht van een kind en kijk wat de reactie is. We leren dus om rook te inhaleren om zodoende de nicotinedosis binnen te krijgen.
De meesten zijn begonnen met roken om erbij te horen, een soort teken van volwassenheid. Natuurlijk gepromoot door de media, zoals in films met "de laatste sigaret voordat ik sterf". Mannen vooral omdat het stoer was. Vrouwen omdat het modieus of trendy was. Je weet vast nog wel dat het niet lekker was. De eerste sigaret die iemand rookt gaat gepaard met hoesten, misselijkheid en duizeligheid. Maar je hebt jezelf geleerd om je hier overheen te zetten omdat de ontwenningsverschijnselen je nu in hun macht hebben.
Vergelijk het met een heroïne verslaafde. Die vindt de naald in zijn arm ook niet prettig maar het gaat om het stoppen van de ontwenningsverschijnselen. Een heroïne verslaving vinden we verschrikkelijk om te zien. In Nederland zijn er gemiddeld 50 heroïnedoden per jaar. Hoeveel doden zijn er per jaar door roken? De schatting ligt op 20.000.
Roken moet je daarom niet als een gewoonte omschrijven. Iets wat van oorsprong vies smaakt, je ziek kan maken of zelfs je dood kan betekenen, wat een vermogen kost, wat vaak als smerig wordt omschreven en waarvan je eigenlijk bevrijd zou willen zijn is geen gewoonte. Het is een verslaving.
Je wilt misschien niet roken maar toch moet je sigaretten hebben en raakt in paniek als ze er niet zijn. Door de gewenning aan nicotine is het effect ook steeds minder. Dit is ook de reden dat sigaretten je niet ontspannen maar op termijn juist nerveuzer en meer gespannen maken zelfs als je rookt. Heb je dit wel eens gemerkt als je sigaretten op waren en de winkels gesloten zijn?
Stoppen met roken is niet moeilijk. In drie weken tijd is de nicotine voor 99% uit je bloed. Het chemisch ontwennen kost weinig tot geen moeite omdat het ook geen pijn doet. Dus na drie weken ben je van de chemische verslaving van nicotine af.
Het grootste probleem is de angst van het verlies. Je kunt verslaving zien als een verbinding. Je hebt dus een verbinding opgebouwd met een sigaret. Om van deze verbinding los te komen moet je andere verbindingen aan gaan. Voor veel mensen wordt snoepen de nieuwe verbinding. Bedenk dus voor je gaat stoppen wat je gaat doen wanneer je behoefte hebt aan verbinding. Dit kan ook een gezonde gewoonte, sociale contacten of een hobby zijn. Vul dit voor jezelf in voor je de laatste sigaret uitmaakt!
Opkijken tegen het stoppen met roken wordt ook gevoed door je omgeving. Door het steeds maar te horen dat stoppen met roken moeilijk is ga je dit ook geloven. Maar ook dit is maar een gedachte.
Minder roken is overigens veel moeilijker als volledig stoppen omdat je dan dagelijks tegen de effecten van de ontwenningsverschijnselen moet blijven vechten. De ontwenningsverschijnselen laten je “voelen” dat je niet kunt stoppen en dit zal je nog verslaafder maken.
Stoppen met roken heb je overigens al vaker gedaan. Dit doe je in feite na iedere sigaret of ’s nachts als je slaapt. Het probleem is de tweede dag, de tiende dag of duizendste dag als je een “zwak” moment hebt of juist een “sterk” moment waarop je denkt dat één sigaret wel kan. Je stopt ook met roken op momenten en plaatsen waar je niet mag roken en dit komt steeds vaker voor.
Video: Is alcohol gevaarlijker dan XTC?
Youtube inhoud kan niet getoond worden met je huidige cookie-instellingen. Selecteer "Toestemmen & tonen" om de inhoud te zien en de Youtube cookie-instellingen te accepteren. Meer info kun je lezen in onze [Privacyverklaring](/privacyverklaring/. Je kunt je altijd weer afmelden via je [cookie-instellingen] /cookie-instellingen/.
les 3: De stem van een verslaving
Roken, alcohol, gamen, sociale media. Het zijn allemaal zaken waar we aan verslaafd kunnen raken. Er moet duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen verstandig gebruik van alcohol, gamen of sociale media. Hieraan kleven geen of weinig nadelen en mogelijk zelfs voordelen. Bij verslaving spreken we van overmatig gebruik wat leidt tot zelf-sabotage. Hieronder is de verslaving aan roken, drinken, gamen of sociale media uitgewerkt maar kan ook voor iedere andere verslaving worden ingevuld.
Roken of drinken bij stress.
In situaties van stress verandert roken (drinken, gamen of social media) niets aan de situatie. In de lessen over stress kun je leren om beter met stress om te gaan. Het leven bestaat nu eenmaal uit pieken en dalen of je nu een roker (drinker, gamer of sociale media verslaafde) bent of niet. Omgaan met stress is een vaardigheid en niet te verhelpen met roken of drinken. Het roken
(drinken, gamen of sociale media) doet alleen iets tegen de stress van de ontwenningsverschijnselen. En hoe meer verslaving en gewenning, hoe meer ontwenningsverschijnselen dus stress. De behoefte aan een sigaret (drank etc.) tijdens stress is niet meer als een innerlijke stem die je probeert te overtuigen dat een sigaret of alcohol je de controle zal geven over de situatie. In werkelijkheid hoor je de stem van je verslaving en ontwenningsverschijnselen.
Roken en drinken bij verveling.
Als je ontwenningsverschijnselen hebt en je doet niets dan mis je iets. Roken (drinken, gamen of sociale media) maken je eerder ongezonder waardoor je minder energie hebt om leuke dingen te doen die juist voor afleiding kunnen zorgen. Roken (drinken, gamen of sociale media) veroorzaken juist meer verveling. De innerlijke stem die je hoort tijdens verveling is niets anders als een valkuil voor jou om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Een nieuwe uitdaging betekent verandering. De innerlijke stem van je verslaving en de ontwenningsverschijnselen houden niet van verandering maar laten liever alles bij het oude.
Roken voor concentratie
Als je je wilt concentreren wil je niet afgeleid worden. Ontwenningsverschijnselen leiden je wel af waardoor je wilt roken. Later zullen ontwenningsverschijnselen je weer opnieuw afleiden waardoor je juist minder goed kunt concentreren en presteren. Roken zorgt tevens voor minder zuurstofopname in de longen en zuurstof in het bloed. Hierdoor is er natuurlijk minder zuurstof in de hersenen beschikbaar en kun je je moeilijker concentreren. De innerlijke stem die je hoort op het moment dat je een sigaret wilt roken als je moet presteren of concentreren is de stem van je zelfvertrouwen. De innerlijke stem van je verslaving zal je vertellen dat je niet kunt presteren zonder sigaretten, hij zal je vertellen dat je überhaupt niet zonder sigaretten kunt. De verslaving speelt met je zelfvertrouwen.
Roken (drinken, gamen of sociale media) voor ontspanning
Nicotine is een stimulerende drug, als je 2 sigaretten achter elkaar rookt gaat de hartslag omhoog. Roken na de maaltijd is vaak de favoriet. Dit heeft ook weer te maken met de toegenomen ontwenningsverschijnselen die weer moeten worden gedempt. Dit voelt dan als ontspanning. Vaak kunnen rokers niet wachten om naar buiten te gaan om te roken. Hierdoor missen rokers juist een deel van het genot van een maaltijd en het gezellige samenzijn.
Probeer te onthouden dat niet de sigaret of alcohol de gelegenheid speciaal maakt maar de locatie en de mensen met wie je bent. Sigaretten en drank verrijken de maaltijd niet, ze bederven hem voor een deel doordat ze je smaak en reukvermogen aantasten.
Kijk nog eens naar het eerder genoemde effect op (ont)spanning en onzekerheid als de sigaretten of drank ’s avonds op zijn of als je niet mag gamen of je telefoon stuk is. De innerlijke stem die je vertelt dat roken (alcohol, gamen of sociale media) je helpen ontspannen is de stem die je hoort van je overtuigingen. Je verslaving heeft je overtuigd dat roken (drinken, gamen of sociale media) jou het beste helpt om te ontspannen, je bent hier heilig van overtuigd. De verslaving en ontwenningsverschijnselen hebben je er van overtuigd dat je dit niet met feiten of onderzoek hoeft te onderbouwen. Ik zou wel graag het wetenschappelijke bewijs van je willen ontvangen dat roken of verslavingen zorgen voor ontspanning. De conclusie is dat de enige ontspanning die waarschijnlijk ontstaat is voornamelijk de afname van spanning door de ontwenningsverschijnselen.
Matig alcohol gebruik en gamen geven overigens wel wat ontspanning en laten je mogelijk beter slapen. Onderzoek toont wel aan dat teveel alcohol, gamen en sociale media er voor zorgen dat je onrustiger en minder diep slaapt. De kwaliteit van slaap gaat door teveel alcohol dus achteruit. Er is een grens wanneer er sprake is van een ontspannende werking van een gewoonte (roken, alcohol, gamen of sociale media) en de verslavende stress veroorzakende effecten van deze gewoontes.
Jonge rokers
Wat kost het roken eigenlijk. Vaak wordt dit per dag of per week of soms zelfs per jaar uitgerekend. Maar een leven lang roken kost € 100.000. Dit geld gebruik je om je gezondheid te verslechteren en je afhankelijk te maken van de sigaretten industrie. Het veroorzaakt bruine vlekken op je tanden en een naar rook stinkende adem. Geef je mij vandaag € 5000 als ik de rest van je leven je sigaretten zou betalen? Weet je dat je eerste sigaret eigenlijk € 10.000 euro of meer heeft gekost? Deze prijs betaal je ook als je weer opnieuw begint. De innerlijke stem van een verslaving zal je er van overtuigen dat je de controle blijft houden en op elk moment kunt stoppen.
Invloed op gezondheid.
Rokers kunnen het zich niet veroorloven om aan de gezondheidsrisico’s te denken. Als ze dat wel doen wordt hen zelfs de illusie dat ze van een sigaret genieten ontnomen. Het krijgen van gezondheidsrisico’s is één op vier. We hebben het dan over het krijgen van hart- en vaatziekten, COPD en longkanker. Ga eens na hoe iemand zich voelt die net de diagnose longkanker te horen heeft gekregen. De diagnose kan betekenen dat je er over een jaar niet meer zal zijn. Deze persoon zal zich voor de rest van deze tijd afvragen: “Hoe kon ik mezelf wijsmaken dat ik moest roken? Kon ik nog maar terug”.
Je kunt nog terug. Stop met de gedachte: “Tot nog toe gaat alles goed dus de volgende sigaret maakt ook niet uit”. Die oom of tante die ruim 80 jaar werd ondanks jarenlang roken wordt vaak genoemd. Herken je inmiddels je innerlijke stem van je verslaving die zegt dat je alles onder controle hebt. "Jij zult er geen kanker of andere ziekte aan overhouden". In de psychologie noemen ze dit onrealistisch optimisme. Iedere roker, drinker of drugsverslaafde weet namelijk dat het ongezond is en de kans op ernstige aandoeningen groot. Maar roken of andere verslavingen doe je meestal onbewust waardoor je niet meer met de risico’s bezig bent.
Video: Ben jij verslaafd aan je telefoon?
Youtube inhoud kan niet getoond worden met je huidige cookie-instellingen. Selecteer "Toestemmen & tonen" om de inhoud te zien en de Youtube cookie-instellingen te accepteren. Meer info kun je lezen in onze [Privacyverklaring](/privacyverklaring/. Je kunt je altijd weer afmelden via je [cookie-instellingen] /cookie-instellingen/.
les 4: Hulp bij stoppen
Beantwoord eerst de volgende vragen.
Je weet nu waarschijnlijk wel wat de nadelen van het roken (alcohol of andere verslavingen) zijn maar wat zijn de redenen voor jou om dit toch te blijven gebruiken?
Wat doet bijvoorbeeld roken of drinken voor jou. Waar heb je last van als je niet rookt? Je kunt (rook)gedrag veranderen, maar wil je dit ook echt. Je zult anders moeten accepteren dat je blijft roken (drinken, gamen). Je zult dan ook de mogelijke gevolgen moeten accepteren. Het gaat hier namelijk niet om een schuldvraag maar past de verandering bij jou. Hoe ziet jouw leven eruit zonder sigaretten?
Wat wil je bereiken en hoe snel. Wanneer ga je beginnen. Wat voor gevoel geeft het je al dat je bezig bent om dit te bereiken? Hoop je dat de poging lukt en dat je het zal “overleven” of ben je blij dat je vanaf begin af aan kunt zeggen dat je niet meer afhankelijk bent van een sigaret.
Stoppen met roken is het stoppen van de chemische afhankelijkheid en het stoppen van de psychische afhankelijkheid. We gaan eerst werken aan de psychische afhankelijkheid want stoppen met de chemische afhankelijkheid is makkelijk. Wat vind je hier van?
Stoppen met roken voelt vaak als een offer brengen omdat je iets moet opgeven wat je prettig vind. Welke prettige dingen denk je op te moeten geven?
Het antwoord is natuurlijk dat rokers juist offers brengen zoals op gebied van gezondheid, energie, geld, vertrouwen, gemoedsrust, moed, kalmte, vrijheid en zelfrespect.
Ontstaat er een leegte als je niet meer het ritueel van het roken uit kunt voeren?
Geeft het roken je echt iets op dat moment?
Erken voor jezelf dat roken verslavingsgedrag is om aan de ontwennings-verschijnselen van nicotine te ontkomen. Er is dus alleen angst voor een leegte waarom je de rookverslaving hebt kunnen accepteren. Maar er is geen leegte!
Wees dus blij met het idee dat je hier straks niet meer van afhankelijk bent.
Het actieplan
Wat is de trigger waardoor je gaat roken? Schrijf deze op.
Is dit een trigger van buiten af zoals het feit dat je een pakje sigaretten ziet liggen. Iemand ziet roken. Het kopje koffie waar een sigaret bij hoort.
Is het een interne trigger? Zijn het vooral gedachtes die je tot roken aanzetten?
Stress, ontspanning, verveling. Let op, de behoefte aan nicotine door ontwenningsverschijnselen is ook een interne trigger.
Schrijf alle situaties op waarvan je de gewoonte hebt gemaakt dat daar een sigaret bij hoort.
Ga nu voor al deze situaties een alternatieve invulling geven.
Bijvoorbeeld:
Door geen sigaretten te kopen of in ieder geval niet zichtbaar in de buurt te hebben liggen haal je al een trigger weg.
Vraag vrienden en kennissen om niet te roken in jouw bijzijn. Echte vrienden doen dit!
Ervaar je stress, doe een ademhalingsoefening, ga even naar buiten, lees onze stress module of een ander boek.
Verveel je je, bel een vriend op, koop iets voor jezelf in een winkel of ga TV kijken. Wat was vroeger je hobby? Je zult merken dat afleiding je gedachtes aan een sigaret zullen laten verdwijnen.
Als je twintig sigaretten per dag rookt zal je twintig voornemens klaar hebben moeten liggen om ze op die momenten toe te passen. Dit betekent een oplossing bij de eerste behoefte aan de eerste ochtend sigaret. De behoefte zal vanwege de ontwenningsverschijnselen in het begin nog groot zijn in de ochtend dus je kunt niet zonder plan beginnen.
Wees dus creatief. Houd vol ook al is het soms lastig. Bedenk steeds nieuwe strategieën om in te zetten op moeilijke momenten. Vul de regel in: als (moeilijk moment), dan ga ik………….
De twee meest gemaakte fouten:
1. Pas een plan proberen te bedenken op het moment dat het probleem speelt. Dit gaat niet werken, de stress van de ontwenningsverschijnselen zal je op dat moment beperken om in oplossingen te denken.
2. De oplossing alleen maar zoeken in een interne discussie in je hoofd. De innerlijke stem van je verslaving gaat de discussie aan met je verstandige innerlijke stem die zegt dat je niet moet roken. De kans dat je deze discussie verliest is te groot. Je moet iets gaan doen. Dat wil zeggen dat je juist uit de discussie in je hoofd stapt omdat je met andere dingen bezig bent.
Heb je voldoende plannen gemaakt om voor iedere sigaret van de dag een andere invulling te geven plan dan de datum waarop je gaat stoppen. Stop niet zonder plan en maak hier een speciaal moment of een speciale dag van!
Zorg dat er iets zichtbaars in de buurt is die je zal herinneren aan je plannen. Dit kan een sieraad zijn, een foto op je mobiel of een briefje in je broekzak, het maakt niet uit. Beloon jezelf voor je inzet en successen. Mocht het niet de eerste keer lukken zie je poging dan toch als een succes en een leermoment. Wat ging er fout en waarom? Hoe kun je dit in de volgende poging voorkomen? De meeste rokers hebben een paar pogingen nodig om door dit proces heen te komen.
Alle pogingen om leefstijl te verbeteren kosten moeite dus ook het stoppen met roken. In je onderbewustzijn zal je worden geconfronteerd met een stukje zelfvertrouwen, oude overtuigingen, nieuwe uitdagingen en een gevoel van controle verlies. Als het je lukt om te stoppen zal dit zorgen voor meer zelfvertrouwen, nieuwe overtuigingen, nieuwe ervaringen en het gevoel weer controle te hebben over dit deel van je leven.
Hulpmiddelen:
1. Maak verschil tussen tijd en prioriteit. Bedenk welke voordelen het allemaal oplevert en wees blij met het stoppen. Gebruik je sterke kanten en je talenten. Je hebt vast wel eens iets voor elkaar gekregen in je leven. Hoe is je dat gelukt? Want hier zitten je (verborgen) talenten.
2. Zorg goed voor jezelf. Ga bewegen of sporten. Eet gezond. Wees flexibel en mild voor jezelf. Vermijd niet het onderwerp maar praat erover en vertel hoe blij je bent dat je gestopt bent.
3. Het voordeel van de thuiswedstrijd. Zorg ervoor dat iedereen in je omgeving weet dat je gestopt bent en vraag ze om je erop aan te spreken hoe het gaat.
4. Gebruik briefjes om je te herinneren aan je gezonde leefstijl plannen. Plak ze op plaatsen waar je de boodschap op het juiste moment ziet.
5. Werken met een cue. Dit is een teken dat je bij je draagt en je herinnert aan je plannen.
6. Zeg letterlijk "nee" of "stop" tegen jezelf als dat nodig is. Zeg "nee" tegen de innerlijke stem van je verslaving.
7. Neem een time out, neem letterlijk wat afstand van rokers en sigaretten door gewoon weg te lopen.
8. Gebruik zoveel mogelijk afleiding (werk, hobby, sport, sociale contacten) maar doe vooral doe-dingen.
9. Gebruik ademhalingsoefeningen of mindfulness (vaardigheid)
les 5: Verdieping van verslavingsgedrag in de hersenen
Ook hier kan in de plaats van roken een andere verslaving worden ingevuld zoals alcohol, gamen en sociale media etc.
Verklaring van rookgedrag als automatisme.
Roken is aangeleerd. Om de nicotine binnen te krijgen moet je de hoestreflex leren onderdrukken. Dit leerproces vindt plaats in de grote hersenen (neocortex), je bewuste brein waarbij je nog interpreteert wat je van roken vindt. Dit brein vertelt je de eerste keer, en nog steeds als je bewust rookt, dat het niet lekker, ongezond en niet slim is om dit te doen.
De nicotine die je via het roken binnenkrijgt zorgt via het bloed voor een beloningsgevoel in een lager hersendeel (limbisch systeem, zoogdierenbrein) door afgifte van gelukshormonen (dopamine, serotonine).
In onze oer-genen is vastgelegd dat we dit gevoel zo vaak en met zo min mogelijk moeite weer opnieuw willen ervaren. In tegenstelling tot angst wat we via vluchten, vechten of bevriezen willen laten verdwijnen. Op het moment dat we hebben “geleerd” om te roken daalt het bewuste roken af naar het onbewuste lagere hersendeel (reptielenbrein) en wordt het een automatisme. In dit deel zit geen taal dus de processen vanuit dit deel van de hersenen doe je omdat je het altijd al zo deed zonder er bewust over na te denken. Vergelijk het met water drinken, daar denk je ook niet over na. Omdat het limbisch hersendeel wordt beloond door het rookgedrag blijf je dit rookgedrag volhouden. Door de gewenning zal het limbisch systeem alleen maar meer behoefte krijgen aan de makkelijke nicotine “beloning” zodat het automatische gedrag van roken toeneemt. Het reptielenbrein en het limbisch systeem is ouder als de neocortex dus dominanter, ze zijn de baas over ons handelen. Daarnaast is het ook twee tegen één. Dit verklaart waarom rokers wel weten dat roken niet gezond is via de neocortex maar dat deze het verliest van de reflex uit de hersenstam en het limbisch systeem.
Om te stoppen met roken moet je een aantal dingen doen:
1. Stoppen met de toevoer van nicotine. Het beloningsgevoel zal uitdoven in maximaal 3 weken.
2. Omdat beloning uitblijft ontstaat er in het begin een onzeker gevoel (angst) in het limbisch systeem te vergelijken met je reactie op stress. De hartslag kan stijgen, meer spanning in de spieren, bloeddruk gaat omhoog, snellere ademhaling, je bent klaar om te vechten of te vluchten (voor een sigaret). Het lijkt ook op een hongergevoel. Als we lang niet eten maakt het lichaam energie vrij om op zoek of op jacht te gaan om eten te vinden, ook een soort stressreactie. Deze reacties kun je beïnvloeden met vaardigheden die je ook inzet om stress te verlagen.
3. Zeg dat je zeker weet dat je gaat stoppen en dat je blij bent om van deze verslaving, deze gevangenis af te zijn. Je zal een nieuw leerpatroon in de hersenstam moeten implementeren met uitgangspunt als ….. dan……. Bijvoorbeeld de verandering van: "als ik ’s morgens opsta dan ga ik roken" wordt: "als ik ’s morgens opsta dan ga ik wandelen". Concrete korte commando’s werken het beste. Door het herhalen van dit schema dooft het oorspronkelijke schema uit. Realiseer je wel dat het oorspronkelijke schema nooit verdwijnt en altijd in de hersenstam aanwezig blijft en geactiveerd kan worden (terugval) door één sigaret. Realiseer je dat dit een hele dure sigaret is.
4. Minderen of vervangende middelen hebben minder goede resultaten als gewoon stoppen en maken het in ieder geval lastiger omdat ze de nicotine vraag blijven creëren en zelfs doen toenemen doordat de tussentijden met ontwenningsverschijnselen alleen maar langer worden. Ook het alternatieve leerschema wordt niet ontwikkeld omdat het oude in gebruik blijft. Toch is het beter te stoppen met vervangende middelen dan niet te stoppen! Vooral omdat er veel minder schadelijke stoffen worden opgenomen.
Video: 7 dingen die je moet weten over alcohol en kanker
Vimeo inhoud kan niet getoond worden met je huidige cookie-instellingen. Selecteer "Toestemmen & tonen" om de inhoud te zien en de Vimeo cookie-instellingen te accepteren. Meer info kun je lezen in onze [Privacyverklaring](/privacyverklaring/. Je kunt je altijd weer afmelden via je [cookie-instellingen] /cookie-instellingen/.